Nord Stream 1 là hệ thống đường ống dẫn khí đốt lớn nhất kéo dài từ Nga sang Đức qua Biển Baltic. Đường ống này vận chuyển khoảng 55 tỷ m3 khí đốt mỗi năm. Trước đó Nga đã thông báo sẽ tiến hành bảo trì thường niên đường ống này trong vòng 10 ngày từ ngày 11 đến 21/7.
1. Những ảnh hưởng tới kinh tế Châu Âu
Nếu Nord Stream 1 – đường ống dẫn khí đốt lớn nhất từ Nga sang châu Âu – không được tái khởi động lại, kinh tế châu Âu sẽ có thể sụt giảm ngay 8,3% và Đức sẽ là quốc gia thiệt hại nhất.
Theo thông tin từ Wall Street Journal, các nhà kinh tế học dự báo, nếu nguồn cung cấp khí đốt từ Nga không được nối lại sau khi đường ống Nord Stream 1 đã hoàn tất bảo trì, tình hình kinh tế của các nước liên minh châu Âu sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, nhất là khi nhiều nước đang phải chịu ảnh hưởng mạnh mẽ bởi lạm phát.
Số liệu từ cơ quan thống kê của Liên minh châu Âu công bố vào ngày 13/7 cho biết, sản lượng công nghiệp của khối trong tháng 5 đã cao hơn 0,8% so với tháng 4. Tuy nhiên, sản lượng giảm ở một số nước như Pháp, Italy, Tây Ban Nha và chỉ cao hơn một chút tại Đức.
Ngược lại, sản lượng của Ireland tăng thêm 13,9%, nhờ vào sự gia tăng sản lượng từ các nhà máy của Mỹ tại đây, vốn chiếm khoảng 5,1% tổng sản lượng công nghiệp của khu vực đồng tiền euro. Nếu không tính thêm sản lượng của Ireland, sản lượng của cả khu vực đồng euro đã rơi vào đình trệ.
Theo tạp chí World Pipelines (Anh), dự trữ khí đốt của châu Âu hiện ở mức 59,09%. Nếu Nord Stream 1 hoạt động trở lại 100% công suất sau bảo trì, châu Âu dự kiến có thể đạt được mục tiêu lấp đầy 80% công suất vào ngày 1/11.
Nếu hệ thống này vẫn bơm lại khí đốt nhưng ở công suất thấp, ở mức khoảng 67 triệu m3 mỗi ngày trong suốt thời gian còn lại của năm, châu Âu chỉ đạt được mức lưu trữ 72% vào cuối tháng 10, thay vì khoảng 80% như mục tiêu.
Trường hợp xấu nhất là Nord Stream 1sẽ ngừng xuất khẩu hoàn toàn sau 21/7, mức dự trữ của EU sẽ chỉ đạt ở mức khoảng 65% trước mùa đông, tạo ra nguy cơ thực sự khi châu lục này có thể hết khí đốt để sưởi ấm vào mùa đông, sẽ đẩy giá khí đốt tiếp tục tăng vọt.
2. Nhu cầu khí đốt của châu Âu luôn ở mức cao
Nếu Nord Stream 1 không bơm khí lại ngay sau 10 ngày bảo trì, UBS ước tính rằng sản lượng kinh tế khu vực đồng euro sẽ giảm đi 8,3% trong quý III và 7% trong quý IV của năm 2022. Đà giảm này còn có thể duy trì sang năm, với mức giảm 0,9% trong quý I và dần tăng trưởng trở lại sau đó.
Ngân hàng trung ương của Đức đánh giá nếu viễn cảnh dòng khí từ Nord Stream 1 không trở lại, việc phân bổ khí đốt sẽ có thể khiến nền kinh tế lớn nhất khu vực đồng euro giảm đi 3,25% từ quý III năm nay và kéo dài đến quý II/2023. Một vài đánh giá khác cho thấy những tổn thất lớn hơn, tùy thuộc vào quy mô của sự thiếu hụt nhiên liệu với các nhà máy trong quốc gia này. Nghiên cứu chung gần đây của các viện kinh tế hàng đầu của Đức đã dự báo mức giảm kinh tế sẽ vào khoảng 9,9% hoặc ít nhất là 1,6%, tùy thuộc vào mức độ thiếu hụt khí đốt được tính toán.
Để giảm nhu cầu sử dụng khí đốt hộ gia đình, các viện kinh tế Đức đã khuyến nghị chính phủ cho phép tăng giá khí đốt theo diễn biến thị trường thế giới. Tình hình tiêu thụ năng lượng đang thấp trong những tháng mùa hè và một số gia đình dùng điều hòa. Nhưng nhu cầu sẽ trở nên cấp bách hơn trong mùa đông đang sắp tới.
Theo JPMorgan, các nhà máy đã tiêu thụ khoảng 36% lượng khí đốt ở Đức trong năm 2021, trong khi các hộ gia đình dùng 31% lượng khí đốt. Khoảng một nửa lượng khí đốt đó được vận chuyển từ Nga, tuy nhiên 4 tháng đầu năm nay tỷ lệ đã giảm xuống còn khoảng 35%.
Một “mô hình đấu giá khí đốt” với mục đích khuyến khích các ngành công nghiệp tiết kiệm khí đốt sẽ được Đức tổ chức vào cuối mùa hè này. Theo như kế hoạch này sẽ thưởng cho các công ty giảm tiêu thụ khí đốt tại các nhà máy của họ, thông qua các cuộc đấu giá khí thặng dư, nơi nhà máy nhận thưởng chính là cho phần thặng dư đã tích lũy của họ.
Với nước Anh, khi không còn thuộc EU và chỉ mua một phần nhỏ khí đốt của Nga, nhưng cũng không thoát khỏi tác động từ việc này. Các chuyên gia cho rằng, giá khí đốt dâng cao trên khắp châu Âu sẽ có thể gây thêm những khó khăn vốn đã làm nền kinh tế nước này đã chậm lại. Số liệu do Văn phòng Thống kê Quốc gia Anh (ONS) công bố vào ngày 13/7 cho thấy GDP tháng 5 tăng 0,5% so với tháng 4.
Tuy nhiên, số liệu đó phần lớn đến từ việc mở cửa trở lại các hình thức dịch vụ y tế do nhà nước quản lý. Ngược lại, ONS cũng cho biết sản lượng của 6 trong số 12 ngành dịch vụ tiêu dùng đã giảm trong tháng 5, với thể thao và giải trí có mức giảm lớn nhất.
Theo thông tin từ Euronews, an ninh năng lượng đã trở thành một mối nguy hiểm hiện hữu với các nước châu Âu. Mối đe dọa về việc cắt giảm toàn bộ khí đốt của Nga gần như chắc chắn sẽ kích hoạt một cuộc suy thoái kinh tế sâu trên toàn châu lục, buộc chính phủ một vài nước phải chọn giải pháp phân bổ khí đốt theo các thứ tự ưu tiên.
Mặc dù Ủy ban châu Âu cho đến nay đã tránh đưa ra bất kỳ dự báo rõ ràng nào về một cuộc suy thoái kinh tế sắp xảy ra, nhưng các nhà đầu tư đã giả định khả năng này là có thật. Dấu hiệu trước mắt là tình trạng giá đồng Euro đã ngang với USD lần đầu tiên trong 20 năm trở lại đây. Các nhà phân tích không loại trừ việc giá trị của đồng tiền chung này sẽ tiếp tục giảm nữa.
Nguồn: Sapphire Capital – VnExpress
Discussion about this post