Sự phục hồi tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam sau đại dịch CoVid-19 đang cho thấy rất nhiều điểm sáng, tuy nhiên song hành với đó là nguy cơ lạm phát cũng là một điều đáng lo ngại…
Bộ phận Nghiên cứu kinh tế toàn cầu của HSBC vừa công bố báo cáo Vietnam At A Glance tháng 7/2022 cho thấy dự báo tăng trưởng của Việt Nam năm 2022 lên mức 6,9% (trước đây là 6,6%), đồng thời hạ dự báo tăng trưởng 2023 xuống còn 6,3% (từ mức 6,7%).
Việt Nam sẽ là điểm sáng trong kinh tế khu vực
Theo HSBC, sau hai quý tái mở cửa ổn định hoạt động kinh tế, sự phục hồi của kinh tế Việt Nam tiếp tục là một điểm sáng nổi trội trong khu vực. Tăng trưởng GDP quý 2/2022 đã ghi nhận mốc 7,7% so với cùng kỳ năm trước, dễ dàng vượt xa những kỳ vọng của các chuyên gia nghiên cứu thị trường (HSBC là 5,8% hay các tổ chức nghiên cứu khác là 5,9%). Từ năm 2011 thì đây là mức tăng trưởng GDP theo quý cao nhất mà Việt Nam từng đạt được, nhờ vào các chính sách phục hồi kinh tế mạnh mẽ trên diện rộng ở nhiều lĩnh vực, ngành nghề.
Cụ thể, lĩnh vực dịch vụ đã ghi nhận sự phục hồi đáng kể. Nhờ sự dỡ bỏ những hạn chế quan trọng trong nước và cầu nối quốc tế vào giữa tháng 3 thì các lĩnh vực liên quan đến du lịch, đặc biệt là vận chuyển và lưu trú đã bắt đầu có dấu hiệu khởi sắc. Trong khi đó, ngành bán lẻ của quý 2/2022 tăng vọt 17% so với cùng kỳ, cho thấy dấu hiệu nhu cầu tiêu dùng hộ gia đình đã phục hồi trở lại.
Sự phục hồi tích cực này phần nào là nhờ vào sự hồi phục dần của thị trường lao động. Tỷ lệ thất nghiệp đã giảm xuống 2,3% trong quý 2/2022, trong khi số lượng việc làm tiếp tục duy trì đà tăng gần đến mức trước khi xảy ra đại dịch.
Ngoài ra, hoạt động du lịch cũng đang phát triển mạnh mẽ khi mùa hè đến. Theo thống kê, các chuyến bay đã được lên lịch tại sân bay Nội Bài ghi nhận tăng gấp đôi kể từ thời điểm đầu năm 2022, vượt số liệu được ghi nhận ở thời điểm đầu đại dịch. Điều này tương đương với khoảng hơn 100 nghìn lượt khách đi lại mỗi ngày, tăng mạnh 40% so với cùng kỳ năm 2019, đồng thời cũng đã vượt quá giới hạn sức chứa 100 nghìn lượt khách của nhà ga T1.
Đặc biệt, ngay sau khi tái mở cửa biên giới vào ngày 15/3, Việt Nam đã đón lượng khách du lịch tăng lại đáng kể. Vào quý 2/2022, Việt Nam đã đón nhận 0,5 triệu khách du lịch, gần gấp 5 lần so với số liệu của quý 1/2022. Tổng cộng trong nửa đầu năm 2022, lượng khách dã đến Việt Nam đạt mức 0,6 triệu người.
Bên cạnh nhu cầu tiêu dùng nội địa phục hồi, sản xuất của Việt Nam đã dần khẳng định được vị thế dẫn đầu, tất cả chỉ số đều cho thấy được sự tăng trưởng sản xuất ổn định. Dù phần nào là nhờ vào hiệu ứng cơ sở thuận lợi, sản xuất công nghiệp (IP) trong quý 2/2022 đã ghi nhận mức tăng lên hơn 25% so với cùng kỳ năm 2021. HSBC nhận định, đà tăng trưởng này phần lớn là nhờ vào những lô hàng điện tử được xuất khẩu liên tục, thể hiện qua những số liệu thương mại. Hoạt động xuất khẩu đã đạt tốc độ tăng trưởng ấn tượng trong quý 2/2022 với mức tăng khảng hơn 20% so với cùng kỳ.
Tiềm ẩn về nguy cơ lạm phát vẫn còn đó
Mặc dù hiện tại áp lực giá cả hàng hóa của Việt Nam vẫn chưa rõ ràng như những quốc gia khác cùng trong khu vực, đà lạm phát vẫn có thể tăng nhanh. Lạm phát toàn phần đã tăng 0,7% so với tháng trước, tương đương tăng 3,4% so với năm ngoái, vượt khỏi dự báo của các chuyên gia HSBC và thị trường (HSBC dự báo 3,2%; các chuyên gia nghiên cứu dự báo 3,2%; trước đây là 2,9%).
Tương tự những tháng trước đó, lạm phát vận chuyển cao vẫn giữ vai trò chủ đạo, tăng thêm 3,6% so với tháng trước. Giá xăng dầu trong nước liên tục được điều chỉnh tăng, đạt mức cao kỷ lục.
Để ứng phó với lạm phát, Chính Phủ đã tìm cách giảm thuế đánh vào xăng dầu để giảm áp lực lên giá, vì thuế và phí chiếm đến khoảng 35% giá xăng dầu. Từ 1/4, thuế môi trường đã được giảm xuống 2.000 đồng đối với xăng và 700 – 1.000 đồng đối với các loại nhiên liệu khác. Chính sách này có thể sẽ được áp dụng đến hết năm 2022.
Đầu tháng 6, Bộ Tài chính đã đề xuất giảm thuế xuống mức 500 – 1.000 đồng. Đề xuất này đã được phê duyệt và có hiệu lực từ đầu tháng 8, nhưng đây cũng chưa phải là điểm kết thúc. Bộ Tài chính cũng ám chỉ rằng, họ đang xem xét thêm để giảm thuế tiêu thụ đặc biệt (8 – 10%) và VAT (10%), nhưng đề xuất này đang phải chờ Quốc Hội phê duyệt trong kỳ họp tiếp theo sẽ diễn ra vào tháng 10.
Trong khi giá năng lượng cao là điều đã được dự báo, bất ngờ lớn nhất trong dự đoán của HSBC là lạm phát giá lương thực, tăng 0,8% so với tháng trước. Điều này đã phần lớn phản ánh ảnh hưởng mạnh mẽ của chi phí năng lượng leo thang đã tác động lên giá cả của các mặt hàng tăng lên bao gồm thịt, trứng và rau củ, theo dữ liệu của Tổng cục Thống kê (GSO).
Hơn nữa, theo đánh giá của HSBC, có những dấu hiệu cho thấy lạm phát đang bắt đầu lan rộng. Lần đầu tiên trong gần 2 năm trở lại đây, lạm phát cơ bản đã hồi phục ở mức 2% so với cùng kỳ năm trước, khi nhu cầu tiêu dùng trong nước tiếp tục tăng.
“Do giá dầu thế giới tăng, chúng tôi tin rằng áp lực lạm phát sẽ tiếp tục gia tăng. Chúng tôi dự báo rằng, lạm phát của Việt Nam năm 2022 sẽ ở mức trung bình 3,5% – thấp hơn mức trần 4% của Ngân hàng Nhà nước đặt ra – nhưng áp lực giá sẽ mạnh mẽ hơn trong nửa 6 tháng cuối năm 2022. Dựa vào các dự báo lạm phát, lạm phát sẽ có thể vượt qua con số 4% kể từ quý 4/2022 đến quý 2/2023, điều đó đòi hỏi Ngân hàng Nhà nước sẽ cần bắt đầu bình thường hóa chính sách tiền tệ”, nhận định của nhóm nghiên cứu tại HSBC.
Nguồn: Sapphire Capital – VnEconomy
Discussion about this post